Numquid hic non adsum ego Mater tua?
Anno 1531, post
dies áliquot mensis decémbris,
cum esset quidam indus pauper et affábilis,
cum esset quidam indus pauper et affábilis,
cui nomen Ioánnes Dídacus,
ut fertur, ex Cuauhtitlan, cuius cura,
ut fertur, ex Cuauhtitlan, cuius cura,
quoad spirituálem administratiónem,
ad religiósos in Tlatilolco
residéntes pertinébat,
die sábbato, valde mane, Tlatilolco rem divínam
ille adíbat.
Ut autem ad collem Tepeyac dictum advénit, iam illucescébat.
Cantum ergo supra collem audívit.
Ut vero cantus cessávit, nec iam fuit ámplius áditus,
vocátum se audívit e superióre parte collis:
Dilécte, Ioánnes Dídace, dictum est ei.
Statim illuc ausus est ascéndere, unde se vocári cognóvit.
Ut autem supra collem advénit, dóminam vidit stantem,
quæ illum, ut ipse adíret, vocávit.
Cum ante illam pervénit, valde mirátus est quantum esset decóra:
vestis eius sicut sol effulgébat.
Illico voluntátem suam illi Virgo declarávit. Ait illi:
Ut autem ad collem Tepeyac dictum advénit, iam illucescébat.
Cantum ergo supra collem audívit.
Ut vero cantus cessávit, nec iam fuit ámplius áditus,
vocátum se audívit e superióre parte collis:
Dilécte, Ioánnes Dídace, dictum est ei.
Statim illuc ausus est ascéndere, unde se vocári cognóvit.
Ut autem supra collem advénit, dóminam vidit stantem,
quæ illum, ut ipse adíret, vocávit.
Cum ante illam pervénit, valde mirátus est quantum esset decóra:
vestis eius sicut sol effulgébat.
Illico voluntátem suam illi Virgo declarávit. Ait illi:
Scito, dilectíssime fili, Sanctam Maríam me esse,
perféctam semper Vírginem, Matrem veríssimi Dei, vitæ Auctóris,
qui ómnia creávit et sústinet, Dómini cæli et terræ.
Magnópere volo, ardénter desídero,
ut isto in loco templum meum ædificétur, ubi eum osténdam,
eum maniféstans laudábo, meum amórem ac pietátem,
auxílium et defensiónem impértiam,
quóniam revéra ego clemens Mater vestra sum,
et tua et ómnium qui hac in terra in unum consistétis
et aliórum quorumcúmque qui díligunt me,
qui me quærunt, qui devóte et confidénter me invocáverint.
Ibi lácrimas ac mæstítiam eórum exáudiam,
in angústiis benefáciam et in omni tribulatióne remédium áfferam.
Ut autem meum desidérium adimpleátur,
Mexicópolim adi in palátium epíscopi.
Te a me missum dices illi,
ut ipsum scire fácias quómodo mihi domum hic volo ædificári,
templum hic in valle mihi érigi.
Ut
pervénit intra civitátem, statim
domum adívit epíscopi,
perféctam semper Vírginem, Matrem veríssimi Dei, vitæ Auctóris,
qui ómnia creávit et sústinet, Dómini cæli et terræ.
Magnópere volo, ardénter desídero,
ut isto in loco templum meum ædificétur, ubi eum osténdam,
eum maniféstans laudábo, meum amórem ac pietátem,
auxílium et defensiónem impértiam,
quóniam revéra ego clemens Mater vestra sum,
et tua et ómnium qui hac in terra in unum consistétis
et aliórum quorumcúmque qui díligunt me,
qui me quærunt, qui devóte et confidénter me invocáverint.
Ibi lácrimas ac mæstítiam eórum exáudiam,
in angústiis benefáciam et in omni tribulatióne remédium áfferam.
Ut autem meum desidérium adimpleátur,
Mexicópolim adi in palátium epíscopi.
Te a me missum dices illi,
ut ipsum scire fácias quómodo mihi domum hic volo ædificári,
templum hic in valle mihi érigi.
cui nomen Ioánnes de Zumárraga,
ordinis sancti Francísci.
ordinis sancti Francísci.
Ut autem antístes Ioánnem Dídacum audívit,
quasi non omníno
credens, illis respóndit:
Fili, íterum vénies et adhuc áudiam te.
Ego autem mihi cogitábo quid fácere opórteat
de tua voluntáte et desidério.
Altera
die, vidit ergo Regínam de colle descendéntem
unde ipsum aspiciébat.
Quæ venit óbviam illi prope collem, eum detínuit dixítque:
Audi, dilécte fili: nullátenus tímeas neque corde dóleas,
nec áliquid fácias tui avúnculi infirmitátem
Fili, íterum vénies et adhuc áudiam te.
Ego autem mihi cogitábo quid fácere opórteat
de tua voluntáte et desidério.
unde ipsum aspiciébat.
Quæ venit óbviam illi prope collem, eum detínuit dixítque:
Audi, dilécte fili: nullátenus tímeas neque corde dóleas,
nec áliquid fácias tui avúnculi infirmitátem
aut quámlibet angústiam.
Numquid hic
non adsum ego Mater tua?
Numquid non sub umbra et protectióne mea tu es constitútus?
Numquid ego non sum fons tua vitæ et felicitátis?
Numquid tu non in meo grémio, in bráchiis meis subsístis?
Numquid áliud quodcúmque tibi necésse est?
Nihil dóleas, nec turbéris.
Ascénde, inquit, dilécte fili, supra collem atque in eo loco,
ubi me vidísti et tibi locúta sum, flores ibi divérsas vidébis.
Accipe et cóllige illas
Numquid non sub umbra et protectióne mea tu es constitútus?
Numquid ego non sum fons tua vitæ et felicitátis?
Numquid tu non in meo grémio, in bráchiis meis subsístis?
Numquid áliud quodcúmque tibi necésse est?
Nihil dóleas, nec turbéris.
Ascénde, inquit, dilécte fili, supra collem atque in eo loco,
ubi me vidísti et tibi locúta sum, flores ibi divérsas vidébis.
Accipe et cóllige illas
atque inde descéndens affer illas coram me.
Descéndit
ergo Ioánnes atque cæli regínæ détulit,
quas collégerat flores.
Illa autem, ut eos vidit, suis venerabílibus mánibus illos accépit
quas collégerat flores.
Illa autem, ut eos vidit, suis venerabílibus mánibus illos accépit
rursúmque in
Ioánnis pallíolo collocávit dixítque illi:
Fili dilectíssime, hi flores signum,
Fili dilectíssime, hi flores signum,
quod déferes ad epíscopum, sunt.
Eh, tu meus
núntius es,
cuius fidelitáti hæc commítto.
Te rigoróse præcípio:
cáveas ne pallíolum tuum, nisi coram epíscopo, éxplices
Te rigoróse præcípio:
cáveas ne pallíolum tuum, nisi coram epíscopo, éxplices
et, quæ
defers, illi osténdas.
Narrábis quoque quómodo,
ut collem ascénderes et inde flores accípere,
tibi præcépi et quidquid vidísti et admirátus es,
ut credat et agat de templo erigéndo quod volo.
Ut ergo
hæc præcépit cæli regína,
Narrábis quoque quómodo,
ut collem ascénderes et inde flores accípere,
tibi præcépi et quidquid vidísti et admirátus es,
ut credat et agat de templo erigéndo quod volo.
iter arrípuit mexicópolim versus.
Lætus ibat, quia
ómnia próspere fient.
Ingréssus autem Ioánnes, coram epíscopo se prostrávit
atque illi narrávit quæcúmque víderat
et ad quid ad ipsum missus erat.
Dixit illi: «Dómine, mihi quæ præcepísti adimplévi.
Dictúrus adívi Dóminam meam, cæli regínam,
Sanctam Maríam Dei Genetrícem,
te signum pétere ad mihi credéndum
atque ut templum ibi éxstruas ubi ipsa Virgo desíderat.
Dixi ergo illi me signum áliquod eius voluntátis
Ingréssus autem Ioánnes, coram epíscopo se prostrávit
atque illi narrávit quæcúmque víderat
et ad quid ad ipsum missus erat.
Dixit illi: «Dómine, mihi quæ præcepísti adimplévi.
Dictúrus adívi Dóminam meam, cæli regínam,
Sanctam Maríam Dei Genetrícem,
te signum pétere ad mihi credéndum
atque ut templum ibi éxstruas ubi ipsa Virgo desíderat.
Dixi ergo illi me signum áliquod eius voluntátis
ad te afférre promisísse.
Audívit
ergo quæ tu expéteres:
benígne tulit te signum pétere ad impléndam voluntátem eius
atque hódie, valde mane, me rursus ad te veníre præcépit».
Occúrrit
ergo univérsa cívitas:
venerábilem imáginem vidébant, mirabántur,
ut opus divínum eam mirábant, deprecabántur.
Et die illa dixit avúnculus Ioánnis Dídaci necnon
quæ sit Vírginis advocátio et quod eius imágo nuncupétur
Sanctæ Maríæ semper Vírginis de Guadalúpe.
Ex
trádita relatióne quæ Nican Mopohua nuncupátur (sæc. XVI),
Officium lectionis, Festum beatae Virginis Guadalupensis
benígne tulit te signum pétere ad impléndam voluntátem eius
atque hódie, valde mane, me rursus ad te veníre præcépit».
venerábilem imáginem vidébant, mirabántur,
ut opus divínum eam mirábant, deprecabántur.
Et die illa dixit avúnculus Ioánnis Dídaci necnon
quæ sit Vírginis advocátio et quod eius imágo nuncupétur
Sanctæ Maríæ semper Vírginis de Guadalúpe.
Officium lectionis, Festum beatae Virginis Guadalupensis